Siber Marx

Yazar adı: Nick Dyer – Witheford
Çeviren: Ali Çakıroğlu
Basımevi: Aykırı, 2011
Türü: Araştırma
ISBN: 975-8337-80-7

Sıra No: FEL 106

Sohn-Rethel, Frankfurt Okulu’nun Adorno, Bloch gibi temsilcileri başta olmak üzere Batı Marksizminin önemli isimleriyle temasını hep sürdürmekle birlikte, bu geleneğin “kültür-odaklı” eğilimlerinin dışında durmuş ve kendini Marx’ın siyasal iktisat eleştirisini kültür ve bilgi alanlarını da kuşatacak şekilde genişletmeye adamış son derece özgün bir düşünürdür.
Karatani’nin Transkritik’inden hatırlayacağınız bir amacı var bu kitabın: Kant’la Marx arasında bir bağ kurmak istiyor. Ancak Karatani’den farklı olarak Sohn-Rethel’in Marx’ın iktisat eleştirisiyle bir arada düşünmeye çalıştığı Kant’ın etiği değil, epistemoloji eleştirisi. Felsefenin ve bilimin kavramsal düşünme biçiminin izlerini, “meta soyutlaması”nda arayabileceğimizi gösteriyor. Kitabın yeniliği de burada: Soyutlamanın tarihsel bir sürecin aracı olduğu, insanın fikirleriyle değil, eylemleriyle ortaya çıktığı düşüncesinde.
Sohn-Rethel buradan hareketle kapsamlı bir bilim eleştirisi geliştiriyor: Eğer teknolojinin topluma değil de, toplumun teknolojiye hâkim olmasını istiyorsak, bilimin kökenleri ve mantığı itibariyle toplumsal tarihe bağlı olduğu gerçeğini teorik bir önkoşul olarak ortaya koymamız gerekir. Ama biliyoruz ki bilim, zihin emeğiyle kol emeği arasındaki gitgide derinleşen uçurum nedeniyle kendi toplumsal kökenlerini göremez hale gelmiştir.
Mavi yakalı – beyaz yakalı işçi ayrımının gittikçe daha fazla sorgulanmaya başladığı günümüzde mutlaka yeniden okunup değerlendirilmesi gereken bir klasik.
İÇİNDEKİLER
İngilizceye Çevirenin Önsözü
Önsöz
Giriş
I. Felsefi Epistemolojinin Eleştirisi
1. Zihinsel Emeğin Fetişleştirilmesi
2. Düşünce Dışında Bir Soyutlama Mümkün müdür?
3. Meta Soyutlaması
4. Mübadele Soyutlaması Fenomeni
5. İktisat ve Bilgi
6. Mübadele Soyutlamasının Analizi
7. Basılı Paranın Evrimi
8. Gerçek Soyutlamanın Kavramsal Soyutlamaya Dönüşümü
9. Bağımsız Akıl
II. Toplumsal Sentez ve Üretim
10. Üretim Toplumları ve Temellük Toplumları
11. Kafa Emeği ve Kol Emeği
12. Üretim Fazlası ve Sömürünün Ortaya Çıkışı
13. Bronz Çağında Kafa ve Kol
14. Klasik Temellük Toplumu
15. Matematik: Zihinsel Emek ve Kol Emeği Arasındaki Ayrım Çizgisi
16. Ortaçağ Tarım ve Zanaat Üretiminde Kafa ve Kol
17. Zanaattan Bilime Geçiş Biçimleri
18. Kapitalist Üretim İlişkileri
19. Galileocu Bilim ve Dinamik Atalet Kavramı
20. Burjuva Bilimi
III. İleri Kapitalizmin İkili İktisadi Yapısı
21. Toplumsallığını Yitirmiş Olan Emekten Yeniden Toplumsallaşan Emeğe
22. Kapitalist Üretim Tarzının Üçüncü Evresi mi?
23. Tekelci Kapitalizm Dönemecinde
24. Emperyalizm ve Bilimsel Yönetim
25. Zaman Ekonomisi ve “Bilimsel Yönetim”
26. Taylorizmin Esasları
27. Taylorizmin Eleştirisi
28. Üretim Akışının Temelleri
29. İnsan ve Makinenin Aynı Biçimde Ölçülmesi
30. Tekelci Kapitalizmin İkili İktisadi Yapısı
31. Emeği Ölçülebilir Kılma Zorunluluğu
32. Faal Durumdaki Emeğin Ölçülebilir Kılınması
33. Otomasyona Giden Yol
34. İkinci Doğanın Laneti
35. Geçiş Dönemi
36. Temellük Mantığı ve Üretim Mantığı
IV. Yöntemsel Bir Koyut Olarak Tarihsel Materyalizm
37. Bir Bilim Kuramı Olarak Yansıma Kuramının Barındırdığı Çelişkiler
38. Materyalizme Karşı Ampirizm
39. Marx’tan Çıkarılacak Ders
40. Zorunlu Yanlış Bilinç
41. Felsefi Sorun
42. Tarihsel Materyalizmin Özünde Bulunan Eleştirel Güç
Dizin

Sohn-Rethel, Frankfurt Okulu’nun Adorno, Bloch gibi temsilcileri başta olmak üzere Batı Marksizminin önemli isimleriyle temasını hep sürdürmekle birlikte, bu geleneğin “kültür-odaklı” eğilimlerinin dışında durmuş ve kendini Marx’ın siyasal iktisat eleştirisini kültür ve bilgi alanlarını da kuşatacak şekilde genişletmeye adamış son derece özgün bir düşünürdür.       Karatani’nin Transkritik’inden hatırlayacağınız bir amacı var bu kitabın: Kant’la Marx arasında bir bağ kurmak istiyor. Ancak Karatani’den farklı olarak Sohn-Rethel’in Marx’ın iktisat eleştirisiyle bir arada düşünmeye çalıştığı Kant’ın etiği değil, epistemoloji eleştirisi. Felsefenin ve bilimin kavramsal düşünme biçiminin izlerini, “meta soyutlaması”nda arayabileceğimizi gösteriyor. Kitabın yeniliği de burada: Soyutlamanın tarihsel bir sürecin aracı olduğu, insanın fikirleriyle değil, eylemleriyle ortaya çıktığı düşüncesinde.       Sohn-Rethel buradan hareketle kapsamlı bir bilim eleştirisi geliştiriyor: Eğer teknolojinin topluma değil de, toplumun teknolojiye hâkim olmasını istiyorsak, bilimin kökenleri ve mantığı itibariyle toplumsal tarihe bağlı olduğu gerçeğini teorik bir önkoşul olarak ortaya koymamız gerekir. Ama biliyoruz ki bilim, zihin emeğiyle kol emeği arasındaki gitgide derinleşen uçurum nedeniyle kendi toplumsal kökenlerini göremez hale gelmiştir.       Mavi yakalı – beyaz yakalı işçi ayrımının gittikçe daha fazla sorgulanmaya başladığı günümüzde mutlaka yeniden okunup değerlendirilmesi gereken bir klasik.  İÇİNDEKİLER  İngilizceye Çevirenin ÖnsözüÖnsözGiriş
I. Felsefi Epistemolojinin Eleştirisi1. Zihinsel Emeğin Fetişleştirilmesi2. Düşünce Dışında Bir Soyutlama Mümkün müdür?3. Meta Soyutlaması4. Mübadele Soyutlaması Fenomeni5. İktisat ve Bilgi6. Mübadele Soyutlamasının Analizi7. Basılı Paranın Evrimi8. Gerçek Soyutlamanın Kavramsal Soyutlamaya Dönüşümü9. Bağımsız Akıl
II. Toplumsal Sentez ve Üretim10. Üretim Toplumları ve Temellük Toplumları11. Kafa Emeği ve Kol Emeği12. Üretim Fazlası ve Sömürünün Ortaya Çıkışı13. Bronz Çağında Kafa ve Kol14. Klasik Temellük Toplumu15. Matematik: Zihinsel Emek ve Kol Emeği Arasındaki Ayrım Çizgisi16. Ortaçağ Tarım ve Zanaat Üretiminde Kafa ve Kol17. Zanaattan Bilime Geçiş Biçimleri18. Kapitalist Üretim İlişkileri19. Galileocu Bilim ve Dinamik Atalet Kavramı20. Burjuva Bilimi
III. İleri Kapitalizmin İkili İktisadi Yapısı21. Toplumsallığını Yitirmiş Olan Emekten Yeniden Toplumsallaşan Emeğe22. Kapitalist Üretim Tarzının Üçüncü Evresi mi?23. Tekelci Kapitalizm Dönemecinde24. Emperyalizm ve Bilimsel Yönetim25. Zaman Ekonomisi ve “Bilimsel Yönetim”26. Taylorizmin Esasları27. Taylorizmin Eleştirisi28. Üretim Akışının Temelleri29. İnsan ve Makinenin Aynı Biçimde Ölçülmesi30. Tekelci Kapitalizmin İkili İktisadi Yapısı31. Emeği Ölçülebilir Kılma Zorunluluğu32. Faal Durumdaki Emeğin Ölçülebilir Kılınması33. Otomasyona Giden Yol34. İkinci Doğanın Laneti35. Geçiş Dönemi36. Temellük Mantığı ve Üretim Mantığı
IV. Yöntemsel Bir Koyut Olarak Tarihsel Materyalizm37. Bir Bilim Kuramı Olarak Yansıma Kuramının Barındırdığı Çelişkiler38. Materyalizme Karşı Ampirizm39. Marx’tan Çıkarılacak Ders40. Zorunlu Yanlış Bilinç41. Felsefi Sorun42. Tarihsel Materyalizmin Özünde Bulunan Eleştirel Güç
Dizin

Twitter Digg Delicious Stumbleupon Technorati Facebook